Szanowni Czytelnicy

Przekazujemy Państwu kolejne wydanie wakacyjne (sierpniowe). Mam nadzieję, że mimo pory urlopowej znajdą Państwo chwilkę na zapoznanie się z jego zawartością. W wydaniu tym poruszamy wiele zagadnień z obszaru HVAC&R. Nie sposób omówić tutaj wszystkie, dlatego pozwolę sobie przybliżyć tylko niektóre z nich.

W poprzednich wydaniach publikowaliśmy artykuły przedstawiające zasady swobodnego przepływu wyrobów w UE, zasady bezpieczeństwa, odpowiedzialności i nadzoru rynku oraz oceny zgodności wyrobów i ich oznakowania dla wentylacji i chłodnictwa. W niniejszym wydaniu autor zaprezentował dyrektywy dotyczące urządzeń klimatyzacyjnych.

Wspomnę, iż w wydaniu wrześniowym zamieścimy materiał przygotowany z myślą o producentach urządzeń omawiający tok (krok po kroku) przeprowadzenia oceny zgodności i sporządzenia deklaracji zgodności CE lub deklaracji producenta urządzeń oddawanych do obrotu lub do eksploatacji. Zaprezentowany on zostanie na przykładzie urządzenia do schładzania wody technologicznej. W numerze tym znajdą również Państwo m.in. zestawienie agregatów wody lodowej wraz z towarzyszącymi artykułami poruszającymi zagadnienia zastosowania free-coolingu w nowoczesnej dojrzewalni bananów oraz doboru wybranych elementów armatury dla systemów wody lodowej.

W artykule tym omówione zostały wytyczne dotyczące właściwego wymiarowania średnic przewodów wody lodowej, a także sposób doboru właściwej pojemności zbiornika buforowego i wzbiorczego naczynia przeponowego. Elementy te mają zasadniczy wpływ na funkcjonowanie, komfort i bezpieczeństwo pracy całego systemu. Oprócz komfortu osób przebywających w budynkach, szczególne znaczenie ma ich bezpieczeństwo, na które wpływ ma również wentylacja pożarowa (oddymiająca). Systemy oddymiania służą do usuwania dymu, gorącego powietrza oraz niebezpiecznych i toksycznych związków z zagrożonej strefy. Znajdą więc Państwo tutaj dwa tematy.

Pierwszy z nich to kontynuacja tematu oddymiania obiektów wielkokubaturowych takich jak centra handlowe, czy też budynki z atriami, drugi to artykuł na podstawie badań/testów Gryfitlab i ITB dotyczący sprawności funkcjonowania systemu oddymiania w warunkach pożaru na przykładzie budynku wysokościowego we Wrocławiu. Rok 2008 został ogłoszony w Wielkopolsce Rokiem Klimatu i Środowiska. W grudniu tego roku w Poznaniu odbędzie się XIV Sesja Konferencji Stron Ramowej Konwencji ONZ, nawiązująca do Konwencji z Kioto.

Ostatnia Sesja odbyła się w grudniu 2007 na wyspie Bali. Wydarzeniu temu towarzyszy szereg imprez i konferencji związanych z ochroną klimatu i środowiska, a wśród nich Międzynarodowa Konferencja Chłodnicza – XL Jubileuszowe Dni Chłodnictwa pod patronatem Międzynarodowego Instytutu Chłodnictwa w Paryżu, której mamy zaszczyt patronować. Wszystkich zainteresowanych zapraszamy do udziału w niej, a także do przeczytania wywiadu z Panem Bolesławem Gazińskim – Przewodniczącym Komitetu Organizacyjnego. W tym samym czasie (w październiku), w Norymberdze odbędzie się I edycja międzynarodowych Targów Branżowych Chillventa Nürnberg Messe. Dzięki współpracy z silną Radą Doradczą Targów, zrzeszeniami, organizacjami i instytucjami oświatowymi, jak również licznymi specjalistami z dziedziny HVAC&R targi te w cyklu dwuletnim mają szansę stać się jednymi z największych w Europie. Kolejne wydanie CH&K poświęcone będzie m.in. tej imprezie. W tym miejscu chciałbym zachęcić wszystkie firmy będące przedstawicielami w Polsce firm wystawiających się na targach do zamieszczenia zaproszeń oraz informacji na temat prezentowanych tam nowości. Czytelników naszych zachęcam do odwiedzenia tej imprezy, a tym czasem życzę ciekawej lektury.

Redaktor Naczelny

AKTUALNOŚCI

TARGI, WYSTAWY, SEMINARIA

Z Iglotechem we włoskiej fabryce O.ERRE
Forum TERMOMODERNIZACJA 2008

WYWIADY, OPINIE, POLEMIKI

Międzynarodowa Konferencja Chłodnicza w Poznaniu – XL Jubileuszowe Dni Chłodnictwa – rozmowa z Przewodniczącym Komitetu Organizacyjnego panem Bolesławem Gazińskim

PRZEGLĄD

Nowości 2008 – cz. 2
Agregaty wody lodowej chłodzone powietrzem
Rekuperatory
Wentylatory osiowe

CHŁODNICTWO – INSTALACJE

Nowoczesna dojrzewalnia bananów wykorzystująca system free-cooling. Maria POLEK, Andrzej ZAWADZKI

W artykule przedstawione zostały wytyczne do projektowania nowoczesnej dojrzewalni bananów umieszczonej w hali magazynowej, w której odpowiednią temperaturę w poszczególnych komorach zapewniają dwa niezależne układy chłodnicze na czynnik pośredni (glikol etylenowy) z wykorzystaniem systemu free-cooling. Zwrócono również uwagę na specyfikę przechowywania bananów oraz wymagania jakie powinny być spełnione, aby produkt spełniał oczekiwania odbiorców.

Dobór wybranych elementów armatury dla systemów wody ziębniczej. Bartłomiej ADAMSKI

Za poprawną pracę systemu klimatyzacyjnego odpowiedzialnych jest szereg urządzeń, które są nieodłącznymi elementami instalacji klimatyzacyjnej. Z uwagi na wysoką popularność systemów wody ziębniczej, które z reguły są najczęściej wykorzystywanymi systemami doprowadzającymi czynnik chłodzący do odbiorników chłodu, w niniejszym artykule zostaną przedstawione podstawowe aspekty, na które warto zwrócić uwagę przy wymiarowaniu armatury dla tego typu instalacji. W artykule omówiono wytyczne dotyczące właściwego wymiarowania średnic przewodów transportujących wodę ziębniczą jako medium pośredniczące. Aspekt ten ma zasadniczy wpływ na prawidłowe funkcjonowanie całej instalacji, a jest on niestety, poprzez „utarte schematy”, wielokrotnie błędnie powielany przez projektantów systemów klimatyzacyjnych. Dodatkowo zaprezentowano sposób doboru właściwej pojemności zbiornika buforowego oraz wzbiorczego naczynia przeponowego jako elementów odpowiedzialnych za komfort oraz bezpieczeństwo pracy systemu klimatyzacyjnego.

CHŁODNICTWO – URZĄDZENIA

Agregaty chłodnicze typu GLIDER. Filip KORGANOW

Podczas tegorocznych targów Mostra Convegno w Mediolanie, firma RC Group zaprezentowała nowy model wytwornicy wody lodowe typu GLIDER. Jest on odpowiedzią na zapotrzebowanie rynkowe agregatów o wysokich parametrach sprawności chłodniczej i zwartej budowie zapewniającej wysoki wskaźnik mocy do powierzchni zabudowy. W zakresie wydajności chłodniczej urządzenia tej serii pokrywają obszar od 190 do 1540 kW i zastąpią na rynku znane agregaty UNICO I MAXIMO.

ESM – czyli silniki energooszczędne. Piotr ŚNIATOWSKI

Od budowy pierwszego modelu silnika elektrycznego skonstruowanego w 1831 r. przez Michael’a Faraday’a minęło sporo czasu i przez ponad półtora wieku konstrukcja ta nie zmieniła się aż tak bardzo. Dopiero wykorzystanie elektroniki w silnikach z zewnętrznym wirnikiem, umożliwiło skonstruowanie napędu o naprawdę wysokiej sprawności.

Rozwój konstrukcji sprężarek spiralnych przeznaczonych dla klimatyzacji, pomp ciepła i chłodnictwa –cz.1. Wiesław WARCZAK

Sprężarka spiralna to typ sprężarki wyporowej, w której sprężanie odbywa się dzięki współpracy dwóch segmentów spiralnych. Jeden segment jest nieruchomy podczas gdy drugi przemieszcza się po orbicie kołowej wykonując obrotu. Dzięki temu pomiędzy segmentami tworzą się przestrzenie robocze, które w trakcie ruchu segmentu zmniejszają swoja objętość przesuwając się równocześnie od otworu ssawnego do otworu tłocznego. W części artykułu zaprezentowano charakterystykę ogólna sprężarek spiralnych oraz ocenę ich konkurencyjności. W kolejnych częściach natomiast zostaną omówione: budowa, podstawowe zespoły sprężarki i jej udoskonalenia funkcjonalne oraz agregaty i zespoły sprężarkowe.

Nowe chłodnice ECO – CTE 500

Włoski producent wymienników ciepła ECO, w roku 2008 wprowadził do produkcji nowy typoszereg chłodnic komercyjno-przemysłowych typu CTE500. Jest to typoszereg standardowych chłodnic wyposażonych w wentylatory o średnicy 500 mm, stosowanych do przechowywania/wychładzania średnio- oraz niskotemperaturowego, gdzie wymagany jest duży wydatek powietrza. Największe wymienniki CTE 500 mają ponad 50 kW mocy chłodniczej (SC2). Zakresem pokrywają część przemysłowych chłodnic produkcji ECO-ICE, ale posiadają inne zalety...

ŚRODOWISKO, PRZEPISY

Europejska zgodność (Conformite Europeenne) CE w klimatyzacji. Stefan KOSZTOWSKI

W numerze 5/2007 omówiona została europejska zgodność CE w chłodnictwie, natomiast w wydaniu 12/2007 – w wentylacji. W poprzednich publikacjach autor przedstawił zasady swobodnego przepływu wyrobów w UE, zasady bezpieczeństwa, odpowiedzialności i nadzoru rynku oraz oceny zgodności wyrobów – moduły od A do H (por. rys.) a także oznakowania wyrobów. W niniejszym artykule zaprezentowane zostaną dyrektywy dotyczące urządzeń klimatyzacyjnych.

KLIMATYZACJA – URZĄDZENIA

Klimatyzatory serii H do sal operacyjnych. Do pomieszczeń wymagających precyzyjnej regulacji parametrów. Szymon JARECKI

W pomieszczeniach szpitalnych, tzw. czystych, obok precyzyjnego utrzymania temperatury i wilgotności powietrza, szczególnie ważna jest czystość powietrza oraz prędkość jego przepływu, przy jednocześnie wysokim udziale powietrza świeżego. Dla tego typu obiektów firma Tecnair LV, należąca do grupy LU-VE Contardo, wprowadziła na rynek generację szaf serii H. Urządzenia są wynikiem połączenia wieloletniego doświadczenia firmy w produkcji urządzeń klimatyzacji precyzyjnej z najnowszymi rozwiązaniami technicznymi przetestowanymi we własnym laboratorium badawczo-rozwojowym.

Europejskie standardy w klimatyzacji autobusów. Joanna JÓŹWIAK, Bolesław GAZIŃSKI, Tomasz SZMAJTER

Początkiem klimatyzacji pojazdów samochodowych było wprowadzenie w 1917 roku urządzeń grzewczych w samochodach produkowanych w USA. Rozszerzenie systemu ogrzewania i chłodzenia nastąpiło w 1939 roku również w USA. Rok 1990 można uznać za początek intensywnego rozwoju stosowania klimatyzacji w samochodach. W tym czasie większość marek samochodowych przewidziało opcję klimatyzacji za umiarkowaną cenę. Dotyczyło to również autobusów. W ostatnim pięcioleciu prawie każdy autobus wyposażony był przez producenta w klimatyzację. Od 2008 roku producenci w zasadzie nie produkują już autobusów bez systemu klimatyzacji. Klimatyzacja stała się standardem.

Shiki Sai Kan – nowoczesna technologia Sanyo w segmencie małych urządzeń typu split. Marcin JURKA

Rynek klimatyzacyjny w Polsce stawia coraz większe wymagania urządzeniom typu split. Powinny być one ciche, niezawodne, pracować w szerokim zakresie temperatur i mieć możliwości pracy nawet jeśli długość instalacji chłodniczej jest znaczna. W nowej ofercie firmy Sanyo znajdują się ciekawe, zaawansowane technologicznie i wyróżniające się na rynku urządzenia typu split inwerter z pompą ciepła – Shiki Sai Kan. Ich nowoczesna forma i technologia wpisuje się w idę koncernu„Think GAIA”.

Monoblokowe i przenośne urządzenia klimatyzacyjne małej mocy. Marta CHLUDZIŃSKA, Anna BOGDAN

Wśród klimatyzatorów z bezpośrednim odparowaniem można znaleźć urządzenia, w których skraplacz i parownik stanowią oddzielne jednostki połączone linią chłodniczą (urządzenia typu split) lub takie, w których cały układ zamknięty jest w jednej obudowie (typu monoblok). W niniejszym artykule przedstawiono
charakterystykę klimatyzatorów przenośnych i monoblokowych obejmującą m.in. opis dostępnych typów urządzeń, konstrukcję, zasadę działania oraz zalecenia dotyczące montażu i eksploatacji.

WENTYLACJA

Wentylacja z odzyskiem ciepła. Tomasz TRUSEWICZ, Tomasz HEPPNER

Wysokie koszty energii mobilizują wszystkich do jej oszczędzania. Dlatego warto wiedzieć, że straty ciepła zimą w dużym stopniu są powodowane przez wentylację. Wraz z powietrzem usuwanym z pomieszczeń tracimy także ciepło. Na wentylację może przypadać od 30 do 60% wszystkich strat.

Pomiary nieszczelności instalacji wentylacyjnych i przemysłowych. Stanisław FORTUNA

W artykule przedstawiono wyniki cechowania dwóch rodzajów urządzeń do badania nieszczelności instalacji wentylacyjnych jednego profesjonalnego urządzenia Veab i drugiego zbudowanego z wykorzystaniem ssawy. Dodatkowo zaprezentowano wyniki badania nieszczelności instalacji przemysłowej metodą
napełniania zbiornika i pomiaru czasu jego opróżniania na skutek nieszczelności.

Wentylacja pożarowa wybranych obiektów wielkokubaturowych. Grzegorz KUBICKI

Ogólne zasady projektowania oraz funkcjonowania systemów oddymiania obiektów wielkokubaturowych omówione zostały w artykule zamieszczonym w nr 6/2008 Klimatyzacji i chłodnictwa. Poniższy tekst w nawiązaniu do przedstawionych tam wiadomości podstawowych prezentuje wybrane zagadnienia z zakresu wentylacji pożarowej obiektów o szczególnym przeznaczeniu takich jak galerie handlowe i pomieszczenia atrialne.

Sprawność funkcjonowania systemu oddymiania w warunkach rzeczywistego pożaru. Na przykładzie budynku wysokościowego Poltegor we Wrocławiu. Andrzej SZARYCKI

Na ludzi przebywających w zasięgu pożaru, działa szereg czynników zagrażających ich życiu. Najgroźniejszymi są dym oraz toksyczne gazy. Ponad 90% wszystkich ofiar pożarów budynków umiera na skutek zatrucia gazami. Zadymienie przyczynia się również do powstania paniki podczas ewakuacji, co potęguje zagrożenie i niejednokrotnie ilość ofiar.

Wentylatory osiowe

Z szerokiej oferty wentylatorów osiowych na rynku na szczególną uwagę zasługują jednostki Compact będące w ofercie firmy Venture Industries. Urządzenia te znajdują szerokie zastosowanie w wentylacji pomieszczeń o charakterze użytkowym i przemysłowym. W artykule zaprezentowane zostały również wentylatory średniotemperaturowe AFC-HT (do 120°C) i wysokotemperaturowe AFH (do 200°C).