W NUMERZE CH&K 1-2/2009

Szanowni Czytelnicy

Sytuacja finansowa na rynku światowym i europejskim nie wróży najlepiej naszej gospodarce. Z raportu GUS wynika, iż w styczniu poprawę koniunktury zasygnalizowało 13% przedsiębiorstw, a jej pogorszenie 31% (w grudniu odpowiednio 15% i 21%). Niestety przedsiębiorstwa cały czas odnotowują spadek portfela zamówień i produkcji budowlano-montażowej. Zmniejsza się też zgłaszane przez przedsiębiorców wykorzystanie mocy produkcyjnych i w styczniu br. kształtuje się ono na poziomie 76% wobec 84% w grudniu ub. roku i 82% w styczniu 2008 r.

Sytuacja taka nie wróży najlepiej naszej branży. Jak wynika z sondy zamieszczonej na naszej stronie internetowej, 62% biorących udział uważa, że kryzys finansowy odbije się rynku HVAC, 25% że nie, natomiast 13% nie ma zdania na ten temat. Jak wynika z zamieszczonych w bieżącym numerze wypowiedzi przedstawicieli firm podsumowujących miniony rok oraz plany na 2009 r. większość patrzy w przyszłość z „umiarkowanym optymizmem”.

Mimo kryzysu firmy zamierzają inwestować w nowe rozwiązania, technologie, idee jak np. centra szkoleniowe. Przy mniejszym rynku inwestycji budowlanych dużą rolę mogą odegrać: modernizacje instalacji w istniejących obiektach (których jest coraz więcej), rynek indywidualny (w przypadku małych urządzeń), a także usługi serwisowe – tak niezbędne do prawidłowego funkcjonowania systemów chłodniczych i klimatyzacyjnych.

A co w bieżącym numerze?

Już tradycyjnie w styczniu prezentujemy zestawienie porównawcze systemów super multi (układy typu VRF). Na podstawie informacji pochodzącej ze źródeł przemysłowych, ocenia się, że globalny rynek systemów VRF, wynosi około 290 000 jednostek (podstawą są jednostki zewnętrzne). Największym rynkiem jest oczywiście Japonia – 95 000 jednostek. Rynek europejski obejmuje około 64 000 jednostek, z czego 13 000 jednostek zostało sprzedanych w Wielkiej Brytanii, 11 000 we Francji, 10 000 we Włoszech,9000 w Hiszpanii, 5000 w Niemczech i 4000 w Rosji, która stanowi prężnie rozwijający się rynek.

Natomiast rynek azjatycki oceniany jest następująco: w Chinach – 78 000 jednostek, w Korei – 22 000, na Tajwanie – 10 000 i w Singapurze – 5000 jednostek [źródło JARN 2007]. Zestawienie to poprzedza artykuł omawiający bezpieczeństwo instalacji freonowych w oparciu o wymogi zawarte w normie EN-378. Polecam również artykuł dotyczący źródeł zasilania współczesnych chłodziarek termoelektrycznych w którym autor przedstawił rozwiązania techniczne i ich analizę porównawczą. Warto zwrócić uwagę na ten segment urządzeń, gdyż obecnie rozwija się on w tempie 20-30% rocznie. W drugiej części miesięcznika znajdą Państwo spory blok tematyczny poświęcony nowym rozwiązaniom w systemach wentylacji pożarowej. Rynek ten w Polsce cały czas się rozwija, w czym mają również udział rodzimi producenci, których rozwiązania techniczne stanowią dużą konkurencję dla rozwiązań europejskich i światowych. Oprócz powyższych tematów zachęcam do zapoznania się z pozostałymi artykułami oraz kontynuacjami zagadnień podjętych w poprzednim wydaniu.

Życzę miłej lektury
Redaktor Naczelny

AKTUALNOŚCI

TARGI, WYSTAWY, SEMINARIA

RGI, WYSTAWY, SEMINARIA

• Uroczysta odsłona agregatu Aquaforce 30XW
• KLIWEKO szkoli we Włoszech

WYWIADY, OPINIE, POLEMIKI

• ZYMETRIC – rozwój i wsparcie – rozmowa z Dyrektorem Handlowym panem Arkadiuszem Prostak
• 10 lat Krajowej Sieci Serwisowej – rozmowa z Wojciechem Wierzbickim, prezesem „Serwis Polska” Chłodnictwo – Klimatyzacja – Gastronomia
• Czy grozi nam kryzys? Podsumowujemy rok 2008…oraz plany na 2009

KLIMATYZACJA – INSTALACJE

• Bezpieczeństwo instalacji freonowych w budynkach mieszkalnych i użyteczności publicznej. Jacek MISIŃSKI, Adrian SCHWITALLA

W artykule opisano problemy bezpieczeństwa instalacji freonowych stosowanych w systemach klimatyzacyjnych z bezpo-średnim odparowaniem czynnika. Rozważania oparto na obowiązujących wymogach zawartych w normie EN-378. Podano wyniki przykładowych obliczeń dla typowego pomieszczenia mieszkalnego oraz zaproponowano dwa rodzaje instalacji monitorujących stan powietrza w pomieszczeniu.

• System oceny mikroklimatu – AKIVISION. Monitoring urządzeń pomiarowych. Katarzyna GOWIN

Przepisy i wymogi dotyczące systemów monitoringu stają się coraz bardziej restrykcyjne. W związku z tym pojawiają się coraz częściej pytania o systemy monitoringu mikroklimatu. Z początkiem roku 2009 KIMO Instruments wprowadzi na rynek polski, nowy system AKIVISION, który stworzono w celu usprawnienia procesu kontroli parametrów fizycznych powietrza w takich miejscach jak: magazyny żywności, chłodnie, zamrażalnie, czyste pomieszczenia, centra logistyczne, hale produkcyjne, szklarnie czy serwerownie. System będzie pozwalał na konfigurację, nagrywanie oraz wyświetlanie wyników, przesłanych z przetworników w czasie rzeczywistym.

• Przewody S-Flex

Aluminiowy półelastyczny przewód S-Flex to najnowszy produkt w ofercie firmy Centrum Klima S.A. S-Flex przeznaczony jest do instalacji wentylacyjnych i klimatyzacyjnych. Jego duża odporność mechaniczna sprawia, że świetnie się sprawdza również w instalacjach obiektów przemysłowych. Bardzo dobre parametry techniczne, wysoka elastyczność oraz specjalna konstrukcja ułatwiają prowadzenie ciągów kanałowych bez konieczności używania specjalnych narzędzi oraz kształtek.

PRZEGLĄD

• Systemy super multi
• Czynniki chłodnicze i chłodziwa
• Wentylatory dachowe

KLIMATYZACJA – URZĄDZENIA

• Ekologiczne pompy ciepła na CO₂. Jakub JARZYŃSKI

Od początku istnienia firmy SANYO myślą przewodnią jej założycieli było „Think GAIA” czyli tworzenie produktów opartych na najnowszych technologiach, ale jednocześnie przyjaznych dla środowiska naturalnego. Rezultatem takiego działania było powstanie szeregu produktów charakteryzujących się znikomym wpływem na środowisko naturalne oraz bardzo energooszędnym trybem pracy. Jednym z najnowszych osiągnięć wpisujących się w ideę japońskiej firmy są nowoczesne pompy ciepła CO2 ECO pracujące na ekologicznym i naturalnym czynniku chłodniczym jakim jest dwutlenek węgla.

CHŁODNICTWO – URZĄDZENIA

• Spinchiller – budowa i cechy charakterystyczne. Dokładność dotrzymania zadanej temperatury wody w instalacji hydraulicznej oraz koszty eksploatacji. Józef KISIELNICKI, Bartłomiej ADAMSKI

W listopadowym wydaniu CH&K zostały omówione cechy charakterystyczne oraz zagadnienia konstrukcyjne związane z agregatami chłodniczymi o wielu obiegach chłodniczych wyposażonych w kilka sprężarek typu scroll. W niniejszym artykule zaprezentowano kolejne istotne zagadnienie związane z pracą agregatów Spinchiller analizowanego producenta oraz korzyści wynikające z ich zastosowania. Analizie została podana dokładność z jaką agregaty chłodnicze dotrzymują wymagane parametry wody na wyjściu z parowacza agregatu chłodniczego oraz porównanie kosztów eksploatacji agregatu Spinchiller w porównaniu z innym agregatem chłodniczym oferowanym przez jednego z producentów istniejących na rynku (szeroko znanym w środowisku branżowym) i oferującego rozwiązania agregatów ze sprężarkami śrubowymi). Obydwa analizowane zagadnienia są rzeczywistymi przypadkami z jakimi autorzy natknęli się podczas codziennej współpracy z projektantami. Celem niniejszej publikacji nie jest uwypuklanie wad konstrukcyjnych niektórych rozwiązań producentów, ale uświadomienie zainteresowanym, że nowoczesne budynki o wysokiej klasie również wymagają zastosowania nowoczesnych konstrukcji urządzeń zarówno pod kątem rozwiązań technicznych, jak również zmniejszonego zużycia energii elektrycznej.

• Źródła zasilania współczesnych chłodziarek termoelektrycznych. Sergiy FILIN, Valentin DAŃKO

Roczny przyrost światowej produkcji termoelektrycznych urządzeń chłodniczych obecnie wynosi 20-30% i jest kilkakrotnie wyższy od tego samego wskaźnika charakteryzującego całą branżę chłodniczą. Czynnikiem dodatkowo przyśpieszającym wkroczenie termoelektryczności w kiedyś niedostępne dla niej obszary techniki chłodniczej jest duży postęp na drodze zapewnienia energooszczędności urządzeń chłodniczych [1]. W odniesieniu do handlowego sprzętu chłodniczego, a mianowicie stacjonarnych chłodziarek i witryn sklepowych, wspomniany postęp uzyskano dzięki zastosowaniu oryginalnego sposobu regulacji temperatury w komorze chłodziarek termoelektrycznych (ChT) [2,3]. Z kolei system regulacji temperatury często jest integrowanym elementem układu zasilania elektrycznego. Celem danego opracowania jest zapoznanie czytelników z rozwiązaniami technicznymi źródeł zasilania współczesnych ChT i ich analiza porównawcza.

CHŁODNICTWO – INSTALACJE

• Projektowanie, montaż i eksploatacja parowych sprężarkowych urządzeń chłodniczych – cz. 2. Wybrane przykłady błędów w rozwiązaniach. Tadeusz BOHDAL, Henryk CHARUN, Sławomir HIRNY, Dariusz SULIMA, Beata ŻYDER-KOWALIK

W pierwszej części artykułu przedstawiono aktualne wymagania i stan faktyczny krajowego chłodnictwa sprężarkowego. Zwrócono uwagę jak powinno wyglądać przejście od obecnego stanu projektowania urządzeń chłodniczych do ekoprojektowania. Celem niniejszego opracowania jest wskazanie niektórych błędów, które występują podczas tworzenia instalacji. Wzięto pod uwagę błędne rozwiązania dotyczące: dopasowania mocy chłodniczej do chwilowej zmiany obciążenia cieplnego obiektu chłodzonego, odolejenie instalacji, odciążenia sprężarek podczas ich rozruchu, doboru średnic rurociągów chłodniczych, instalacji elektrycznych oraz nieracjonalnego pojęcia oszczędzania.

• Zamienniki R22 – o czym należy pamiętać? (cz. 2). Na podstawie legislacji niemieckich i europejskich. Wolfgang ECKHOFF, Felix FLOHR, Christian PUHL, Kai SELMER

Druga cześć artykułu jest kontynuacją tematu podjętego w grudniowym wydaniu miesięcznika. W tej części autorzy skupili się na metodyce przeprowadzania wymiany czynnika chłodniczego R507 i oleju POE oraz dostosowywania instalacji do nowych parametrów.

WENTYLACJA

• Efektywność energetyczna systemów wentylacyjnych. Jacek SZYMCZYK

W każdym zakładzie produkcyjnym podstawowymi instalacjami są instalacje sprężonego powietrza, instalacja parowa i gorącej wody, instalacja pompowa oraz instalacja wentylacji i klimatyzacji. Wszystkie te instalacje napędzane są w przeważającej liczbie przypadków silnikami elektrycznymi. Obecnie w Polsce napędy elektryczne zużywają nawet do 60% całej energii elektrycznej wytwarzanej w ciągu roku, napędy zaś wentylatorów i dmuchaw zużywają około 20% całej wyprodukowanej energii. Nieraz instalacja ta nie ma bezpośredniego udziału i wpływu na produkcję, jednak ma istotny wpływ na komfort załogi oraz jest niezbędna z punktu widzenia bezpieczeństwa i higieny pracy.

• Nowe rozwiązania w systemach wentylacji pożarowej. Grzegorz KUBICKI

Systemy oddymiania oraz ochrony przed zadymieniem funkcjonujące pod wspólną nazwą wentylacji pożarowej mają w porównaniu z np. instalacjami wymiany i uzdatniania powietrza stosunkowo krótką historię. Na dzień dzisiejszy nie do końca pozostaje rozpoznanych wiele wielkości fizycznych odpowiedzialnych za przepływ dymu ukierunkowany różnicą ciśnienia. Sytuacja taka jest szczególnym wyzwaniem dla konstruktorów oraz naukowców i stwarza szerokie pole do prowadzenia prac innowacyjnych, których efektem jest opracowanie i wdrażanie nowych urządzeń, koncepcji technicznych, służących podniesieniu bezpieczeństwa funkcjonowania obiektu. Wspomniane prace dotyczą zarówno całych układów, takich jak np. system sterowania różnicą ciśnienia w budynku jak i poszczególnych elementów tych systemów przykładowo: układy automatycznego sterowania i detekcji pożaru, nowoczesne konstrukcje wentylatorów oddymiania i napowietrzania, przeciwpożarowych klap odcinających, nadciśnieniowych, dymowych, układów zasilania itd. W niniejszym artykule chciałbym przedstawić kilka wybranych przykładów nowatorskiego podejścia do szeroko pojętych zagadnień wentylacji pożarowej.

• Klapa mcr PL1 – ochrona pionowych dróg ewakuacji w budynkach. Tomasz KAMIŃSKI

Jednym z ważnych urządzeń odpowiedzialnych za utrzymanie odpowiedniego nadciśnienia na pionowej drodze ewakuacyjnej podczas pracy systemu nadciśnieniowego jest klapa upustowo-nadciśnieniowa. Firma MERCOR SA, posiadająca w swojej ofercie klapy tego typu, po analizie wielu doświadczeń opracowała nowe rozwiązanie spełniające wymagania normy PN-EN 12101-6 – klapę mcr PL1.

• Systemy Utrzymania Nadciśnienia. Pionowe drogi ucieczki i ewakuacji. Rafał POLICHNOWSKI

W dniu pojawienia się normy PN-EN 12101-6:2007 (Systemy kontroli rozprzestrzeniania dymu i ciepła – Część 6: Wymagania techniczne dotyczące systemów różnicowania ciśnień – Zestawy urządzeń) biura projektów dostały do ręki dokument dzięki któremu mogą wyliczyć ilość powietrza niezbędną do zapewnienia nadciśnienia na pi nowych klatkach schodowych, aby podczas pożaru zachować je wolne od dymu.

• Safety Way^® – nowy sposób na ochronę klatek schodowych

Safety Way^® (Smay) jest nowatorskim systemem ochrony przed zadymieniem pionowych dróg ewakuacji w budynkach wysokościowych. System ten rozwiązuje jeden z zasadniczych problemów przy ewakuacji pożarowej w tego typu budynkach tj. utrzymanie i kontrolę nadciśnienia panującego na klatce schodowej oraz zapewnienie odpowiednich prędkości przepływu przez otwarte drzwi podczas ewakuacji.