Drodzy Czytelnicy!

Przekazywany do Waszych rąk numer „Techniki Chłodniczej i Klimatyzacyjnej”, to zeszyt tradycyjnie podwójny, a związane jest to z letnią kanikułą. Zanim przejdę do tradycyjnego omówienia jego zawartości, na początek chciałbym zwrócić Państwa uwagę na problem wszechobecnego HAŁASU, którego poziom i skala oddziaływania budzi trwogę wśród specjalistów. Skorzystam tutaj z danych opublikowanych na łamach tygodnika „Polityka” w numerze 17 z 2008 roku.

Przywołanych w tej publikacji informacji dostarczył prof. Henryk Skarżyński, dyrektor Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu w Warszawie. A oto pierwsze z nich, otóż spośród ponad 9 tys. uczniów VI klas szkół podstawowych (analizowana grupa), aż 21,5% cierpi na zaburzenia słuchu, a ok. 30% ma okresowe lub stałe szumy uszne. Z prowadzonych badań wynika, że już co trzeci Polak ma przytępiony słuch.

Zdaniem audiologów duże dawki hałasu wpływają na cały organizm, również na układ wegetatywny i psychosomatyczny. Zatem bóle głowy, napięcie nerwowe, a także dolegliwości żołądkowe czy sercowe mogą być również przykrą konsekwencją nadmiaru decybeli. W tym miejscu warto zauważyć, że nie sama cywilizacja, lecz nawyki najmłodszego pokolenia – akceptowane przez dorosłych – odciskają istotne w tym zakresie piętno na zdrowiu. Przykładowo upodobanie do słuchania głośnej muzyki jest powszechnie tolerowane. Jak ostrzegają specjaliści, szkody wyrządzają uszom nie tylko dyskoteki, gdzie natężenie dźwięki sięga 130 decybeli (start odrzutowca), ale również modne iPody i inne odtwarzacze muzyki. Warto zauważyć, że przy natężeniu 100 decybeli wystarczają jedynie 4 godziny w tygodniu, powtarzane przez kilka lat, aby spowodować trwałe uszkodzenie ucha wewnętrznego. Osoby słuchające głośnej muzyki w słuchawkach zwykle mają kłopot ze słyszeniem cichych dźwięków.

Na co dzień nie zdajemy sobie sprawy, jak silnie narząd słuchu determinuje prawidłowy rozwój człowieka. Świat ciszy prowadzi do izolacji i poważnych zaburzeń, stąd też największym zagrożeniem związanym z ubytkiem słuchu jest ignorowanie tej dolegliwości, co niestety, szczególnie jeśli chodzi o młode pokolenie, zdarza się bardzo często. Temat hałasu pojawia się w tym miejscu nieprzypadkowo, a jest związany z przygotowywaną do druku nową monografią w specjalistycznej „Bibliotece TCHK”, poświęconą między innymi tej, jakże ważnej w naszym życiu problematyce.

Przejdę teraz do omówienia zawartości bieżącego numeru pisma, który otwiera druga część cyklu artykułów Beaty Niezgody-Żelasko i Wojciecha Zalewskiego, których celem jest przedstawienie prostych metod obliczania różnych typów płytowych wymienników ciepła typu ciecz-ciecz, parowników, skraplaczy oraz wymienników krzyżowo-prądowych typu gaz-gaz. Prezentowane sposoby prowadzenia obliczeń zobrazowane są przykładami obliczeniowymi. Pierwsza z publikacji tego cyklu ukazała się w „TCHK” w numerze 4/2010 (s. 130). Drugi z artykułów poświęcony jest sposobom przeprowadzania obliczeń cieplnych wymienników płytowych, pełniących rolę parowaczy i skraplaczy oraz wymiennika krzyżowo-prądowego typu gaz-gaz, stosowanego w układach do odzysku ciepła.

W opracowaniu podane zostały procedury wyznaczania pola powierzchni tych wymienników dla założonej ich wydajności cieplnej. Zweryfikowano zaproponowane metody obliczeniowe na podstawie wyników obliczeń otrzymanych programem komputerowym firmy Sondex, służącym do doboru wymienników płytowych. Uzyskano bardzo dobrą zgodność wyników obliczeń własnych i otrzymanych z tego programu. Kolejna publikacja, której autorami są Jan Wajs i Dariusz Mikielewicz dokumentuje dalszy etap prac poświęconych zagadnieniom skojarzonej produkcji energii cieplnej i elektrycznej za pomocą mikrosiłowni ORC, czyli jej produkcji dla pokrycia potrzeb indywidualnego odbiorcy. Jednym z głównych problemów w konstrukcji takiego urządzenia jest wysokosprawny wymiennik ciepła, stanowiący integralną część obiegu parowego ORC. Wymiennik ten winien charakteryzować się wysoką wydajnością cieplną osiąganą przy niedużych gabarytach i małej masie. W artykule przedstawiono unikalną konstrukcję wymiennika płaszczowo-rurowego wyposażonego w minirurki, którego prototyp był przedmiotem badań cieplnych w układzie woda-woda, a następnie w układzie olej grzewczy-etanol. Wyniki tych badań stanowią zasadniczy element tej publikacji.

Publikujemy również drugą część artykułu Piotra Jasiukiewicza poświęconego regulacji przepływu pośredniego nośnika ciepła (płynu solarnego) w instalacji kolektora słonecznego. W części pierwszej tej publikacji („TCHK”, nr 3/2010, s. 88) zwrócono uwagę na wpływ prawidłowego przepływu tego płynu na sprawność kolektora i osiągany w nim przyrost temperatury nośnika ciepła. Sporo uwagi poświęcono niedomaganiom występującym w pracy instalacji solarnej. W pierwszej kolejności dotyczącym zbyt małego przepływu płynu solarnego ze wskazaniem negatywnych konsekwencji zaistnienia takiej sytuacji. W podobnej konwencji omówiono problem zbyt dużego przepływu płynu solarnego.

Część druga tej publikacji poświęcona jest istotnemu zagadnieniu sygnału wykorzystywanego do uruchomienia pompy obiegowej instalacji solarnej, którym jest odpowiednia różnica temperatur, jaka musi zaistnieć podczas pracy kolektorów słonecznych. Autor rozważa dwa przypadki; zbyt dużej i zbyt małej różnicy załączeniowej, i wynikającym z tych sytuacji konsekwencjom. Zgoła odmienną problematykę podejmuje Krzysztof Kaiser w kolejnej części cyklu publikacji poświęconych problematyce oczyszczania powietrza. Tematem artykułu jest budowa i przeznaczenie elektrofiltrów i filtrów elektrostatycznych, instalowanych w urządzeniach technicznych. Celem tych wszystkich filtrów jest ochrona przed zanieczyszczeniami pochodzącymi z powietrza. W materiale omówiono m. innymi: elektrofiltry sekcyjne przepływowe, elektrofiltry kompaktowe, elektrofiltry z promiennikami UV i inne.

Z kolei Waldemar TARGAŃSKI prezentuje piątą i ostatnią już część cyklu artykułów poświęconych zamiennikom „serwisowym” czynnika R 22. W czterech częściach tej publikacji omówione zostały własności użytkowe czynników tzw. „serwisowych”, będących interesującą alternatywą dla zastąpienia wycofywanych z użycia czynników grupy HCFC. Podane zostały informacje dotyczące składu i obszaru zastosowania nowych czynników, jako substytutów popularnego czynnika R 22 w istniejących instalacjach bez konieczności pełnego ich przezbrojenia. W części czwartej („TCHK”, nr 4/2010, s. 154) omówiono własności cieplne i użytkowe mieszanin zeotropowych o oznaczeniu R 428A, R 427A i R 438A. Część piąta i ostatnia artykułu zawiera podsumowanie, w ramach którego autor omawia m. innymi: zastosowanie „mieszanin serwisowych”, procedurę operacji „drop in”, porównuje wybrane własności termodynamiczne omawianych substancji, zwraca uwagę na bezpieczeństwo posługiwania się tymi mieszaninami, ocenia również przyszłość zmienników czynnika R 22 typu „drop in”.

W bogatej tym razem części informacyjnej znajdziecie Państwo m. innymi relację Joanny Ryńskiej i Michała Dobrzyńskiego z Walnego Zebrania Członków Krajowego Forum Chłodnictwa 2010, które odbyło się w dniu 10 maja br. w Hotelu Mercure w Warszawie, a także relacje z konferencji prasowej organizatorów targów CHILLLVENTA 2010 oraz konferencji zorganizowanej przez firmę Bosch Thermotechnik, na której zaprezentowano koncepcję „Energy Plus Home”, czyli budynku wytwarzającego w rozliczeniu rocznym więcej energii użytecznej niż wykorzystują jego mieszkańcy. Z kolei Bolesław Gaziński omawia program i ważniejsze prezentacje XLII Dni Chłodnictwa, które odbyły się w Poznaniu w dniu 28 kwietnia br. Tradycyjnie zamieszczamy relację fotograficzną z kolejnych szkoleń i egzaminów na świadectwo kwalifikacji w Gdańskim Centrum Szkoleń i Certyfikacji.

Numer zamyka materiał przygotowany przez Pawła Kałużę, poświęcony nowym sterownikom serii EKC 102 i 202, które ostatnio pojawiły się w ofercie firmy Danfoss. Mam nadzieję, że tradycyjnie dostarczamy naszym Czytelnikom sporą porcję interesujących materiałów z zachętą do ich uważnej, a jednocześnie użytecznej w pracy zawodowej lektury.

SPIS TREŚCI