Szanowni Czytelnicy !

Z satysfakcją przekazujemy do Waszych rąk drugi tegoroczny, a 180-ty numer „Techniki Chłodniczej i Klimatyzacyjnej”. To niewątpliwie ogromne osiągnięcie wydawcy i zespołu redakcyjnego, a także autorów i firm współtworzących pismo już osiemnasty rok.

Tym razem na wstępie chciałbym się jednak podzielić pewnym spostrzeżeniami z tego co się dzieje w naszym otoczeniu. Niestety tak się jakoś składa, że większość zdarzeń tych z krajowego podwórka ma wymiar co najmniej dyskusyjny. Przykładem może być obszar doskonale mi znany, a mianowicie szkolnictwo techniczne na poziomie wyższym. A tu dokonuje się prawdziwa rewolucja w sensie merytorycznym, bowiem w programach kształcenia coraz mniej techniki stosowanej, na rzecz rozbudowanej często do przesady teorii.

Można się zgodzić z takim kształceniem na studiach magisterskich, czyli II stopnia, które powinny przygotowywać kadry na najwyższym poziomie, jako zaplecze intelektualne dla ośrodków naukowych, badawczych, czy samych uczelni. Takie studia w państwach zachodnich o dużych tradycjach, i jak można domniemywać – dobrym rozpoznaniu zapotrzebowania na wysoko wykwalifikowanych absolwentów, dotyczą 15 do 20% populacji. I zapewne w nieodległej przyszłości również w Polsce takie będzie realne zapotrzebowanie.

A co z pozostałymi 80% populacji? Otóż kończą oni studia I stopnia, nazywane jeszcze tradycyjnie inżynierskimi, chociaż wystarczy rozszyfrować znaczenie praktyczne tego określenia, aby dość szybko dojść do wniosku, że coś w tej układance jest nie tak. A dlaczego, a dlatego, że założono, niestety błędnie, iż te same osoby, które uzyskały dyplom I stopnia niejako automatyczne podejmą trud kształcenia na stopniu II na tym samym kierunku. Słowem programy stopnia pierwszego są wstępem do poznania bardziej wyrafinowanej wiedzy właśnie na poziomie stopnia drugiego.

Już doświadczenia związane z pierwszym rocznikiem nowego systemu kształcenia dowodzą, że tak się nie dzieje. A co to oznacza dla przyszłych pracodawców tych absolwentów, że trzeba będzie dopiero w obrębie firmy uzupełnić ich wykształcenie w zakresie techniki stosowanej związanej z daną dziedziną. Nasuwa się proste pytanie, czy małe i średnie firmy stanowiące obecnie trzon naszej gospodarki są do tego przygotowane, czy stać je na taki dodatkowy wysiłek ekonomiczny. Jestem przekonany, że nie, ale być może się mylę, chociaż póki co przedstawiciele firm z którymi rozmawiałem na ten temat nie dowierzają, że coś takiego się dzieje w zreformowanym systemie kształcenia.

Niestety mam argument nie do podważenia w postaci skutków wcześniejszej reformy szkolnictwa średniego, która doprowadziła do likwidacji bardzo dobrych szkół zawodowych i techników, a także dziwnego tworu, który miał być antidotum na poprzednie zło, a były to licea profilowane, które nagle zniknęły z naszej edukacyjnej rzeczywistości. Efektem tego kosztownego eksperymentu jest coraz wyraźniejszy brak na rynku pracy wysokokwalifikowanych robotników, techników, a w niedalekiej przyszłości również inżynierów. Ale pozostawmy ten temat do bardziej wnikliwej analizy w przyszłości w odrębnej publikacji, a teraz przejdę do omówienia zawartości tego numeru.

Otwiera go druga część artykułu K. Krasowskiego i J. T. Cieślińskiego poświęconego problematyce badań doświadczalnych procesu wrzenia wybranych cieczy roboczych na poziomym pęku rur gładkich i rur z powłoką porowatą. W jego części pierwszej („TCHK”, nr 1/2011, s.5) podano parametry opisujące proces wrzenia na poziomym pęku rur, a następnie dokonano przeglądu wybranych wyników badań eksperymentalnych wielu autorów, dotyczących procesu wrzenia na pęku rur gładkich, rur o powierzchni rozwiniętej i rur pokrytych powłoką porowatą. Przedstawiono również zagadnienie modelowania wrzenia na pęku rur.

Prezentowana w tym numerze część druga artykułu zawiera opis stanowiska badawczego i zastosowanej metodyki opracowania wyników pomiarów. Zaprezentowano uzyskane wyniki badań doświadczalnych prowadzonych przez autorów wraz z opracowanymi na ich podstawie korelacjami. Kolejny materiał, to publikacja B. Niezgody-Żelasko i W. Zalewskiego poświęcona wymiennikom ciepła chłodzonym wyparnie.

W pierwszej części artykułu przedstawiono opis budowy i zasadę działania takich wymienników ciepła, a są to skraplacze i chłodnice cieczy.Omówiono stosowane w nich rozwiązania konstrukcyjne wraz z rozwiązaniami nietypowymi oraz sposoby regulacji ich wydajności. Zwrócono uwagę na istotne problemy związane z eksploatacją wymienników wyparnych.

W części drugiej tej publikacji przedstawione zostaną metody obliczeniowe skraplaczy wyparnych i wyparnych chłodnic cieczy zilustrowane przykładami obliczeniowymi skraplacza amoniakalnego i chłodnicy wody.

Artykuł przygotowany przez K. Gładyszewską-Fiedoruk poświęcony jest zagadnieniu stężenia dwutlenku węgla w kabinie samochodu osobowego. Niewielkie stężenie tego gazu w powietrzu jest naturalne, natomiast zbyt duże jego stężenie może powodować m. innymi bóle głowy, obniżenie koncentracji, pieczenie oczu, duszności. Odczucia te są niebezpieczne, gdy prowadzimy samochód. W materiale przedstawiono interesujące wyniki badań prowadzonych w tym zakresie przez autorkę dla samochodu osobowego typu combi.

Tematem wiodącym tego numeru są sprężarki stosowane w urządzeniach chłodniczych, klimatyzacyjnych i pompach ciepła. Tej problematyki dotyczy artykuł G. Zeleka o dynamicznych zjawiska przepływowe w instalacjach tłokowych sprężarek chłodniczych. Wykorzystując przykład rzeczywistych sprężarek chłodniczych w opracowaniu zilustrowano znaczenie nieustalonych zjawisk przepływowych mających miejsce w instalacjach maszyn tłokowych.

W skondensowanej formie przedstawiono stosowane podejścia symulacyjne pozwalające przewidywać takie zjawiska. Obok otrzymanych wyników pomiarowych i numerycznych rozważono również wpływ rodzaju sprężanego czynnika na poziom zjawisk pulsacyjnych. W tym samym obszarze mieści się publikacja D. Nanowskiego otwierającą, jak mniemam interesujący cykl poświęcony eksploatacji okrętowych urządzeń chłodniczych i klimatyzacyjnych. Prezentowana część pierwsza dotyczy wybranych problemów użytkowania sprężarek chłodniczych na statku morskim.

Niewątliwie ważnym problemem są koszty związane z eksploatacją sprężarek chłodniczych i próbę ich oceny znajdujemy w artykule S. Kubiczka. Wielkością charakteryzującą efektywność sprężarki przy uwzględnieniu jej pracy przy zmiennych parametrach otoczenia jest europejski wskaźnik sezonowej efektywności energetycznej ESEER (European Seasonal Energy Efficiency Ratio). Wskaźnik ten obliczany jest z uwzględnieniem zmiany temperatury otoczenia, zapotrzebowania wydajności chłodniczej oraz czasu pracy sprężarek w ciągu roku. W artykule przedstawiono przykład doboru sprężarek przeznaczonych do systemów chłodzenia w dużych obiektach handlowych z wykorzystaniem wskaźnika ESEER wraz próbą oceny kosztów zużycia energii elektrycznej w eksploatowanych instalacjach.

W dziale informacyjnym znajdziecie Państwo relację z II Konferencji zorganizowanej we Wrocławiu przez firmę TEKO Polska, a poświęconej nowoczesnym technologiom chłodniczym oraz relację fotograficzną z kolejnych szkoleń i egzaminów na świadectwo kwalifikacji w Gdańskim Centrum Szkoleń i Certyfikacji. W dziale materiałów przesłanych przez współpracujące z nami firmy zamieściliśmy dwa artykuły, P. Ciechańskiego z firmy Berling o innowacyjnej technologii w służbie postępu znajdującej swój rzeczywisty wymiar w sprężarkach marki Dorin, a prezentowanych na targach Euroshop 2011 oraz M. Parchańskiego reprezentującego cieszyński AVICOLD, poświęcony filtrom przeznaczonym do instalacji chłodniczych i klimatyzacyjnych oferowanych przez firmę GAR.

Jestem przekonany, że zarówno różnorodność tematyczna prezentowanych w tym zeszycie artykułów o charakterze problemowym, a także materiały informacyjne i sponsorowane będą ciekawą, ale i zarazem użyteczną lekturą, czego tradycyjnie życzymy wszystkim naszym Czytelnikom.